Jakość Środowiska Wewnętrznego (IEQ) obejmuje wszelkie aspekty parametrów środowiska wewnętrznego w tym jakości powietrza, wentylacji, komfortu cieplnego, oświetlenia i hałasu.
Jakość powietrza w pomieszczeniach (IAQ) odnosi się do jakości powietrza wewnątrz budynków przedstawionych przez stężenie zanieczyszczeń i warunków cieplnych (temperatura i wilgotność względna), które wpływają na zdrowie, komfort i jakość życia mieszkańców lub użytkowników pomieszczeń. Na ich komfort ma wpływ także natężenie oświetlenia i dźwięku.
Słabej jakości powietrze w budynkach i pomieszczeniach może prowadzić do szeregu fizycznych symptomów jak, np. bólów głowy, zmęczenia, skrócenia oddechu, zatykania zatok, kaszlu, kichania, podrażnień nosa, oczu, gardła i skóry, zawrotów głowy, nudności itd.
Na zdrowe i komfortowe środowisko wewnętrzne składa się prawidłowe połączenie odpowiedniej temperatury, wilgotności, ruchów powietrza i zadanego oświetlenia.
Pomiary, które mogą być wykonane przyrządami IEQ Metrela:
- Temperatura Powietrza (°C)
- Temperatura Termopary (°C)
- Różnica Temperatury (°C)
- Wilgotność Względna (%)
- Punkt Rosy (°C)
- Temperatura Termometru Mokrego (°C)
- Temperatura Ciała Doskonale Czarnego (°C)
- Wskaźnik WBGT (°C)
- Prędkość przepływu (m/s)
- Wydatek (m3/h)
- Wskaźnik PMV
- Wskaźnik PPD (%)
- Natężenie oświetlenia (Lux)
- Luminancja (cd/m2)
- Kontrast
- Stężenie CO (ppm)
- Stężenie CO2 (ppm)
- Poziom natężenia dźwięku (dB)
- Analiza oktaw 1/1
- Analiza oktaw 1/3
Wskaźniki IAQ
Temperatura Powietrza (°C)
Temperatura to stopień gorąca lub chłodu ciała lub środowiska.
Temperatura Termopary (°C), Różnica Temperatury (°C)
Termopara to urządzenie do dokładnego pomiaru szerokiego zakresu temperatury. Zawiera dwa przewody z różnych metali złączonych końcami. Jedno połączenie umieszczane jest w miejscu gdzie temperatura ma być zmierzona, a drugie w miejscu gdzie występuje stale niższa (odniesiona) temperatura. Kiedy napięcie zmienia się proporcjonalnie do temperatury (41 µV/°C), mierzona różnica napięcia wskazuje różnice temperatury.
Jeśli sonda termoparowa jest podłączona do urządzenia, różnica temperatury pomiędzy mierzoną temperaturą termopary i temperatury powietrza jest obliczana ze wzoru:
ΔT - różnica temperatury
TC - temperatura termopary
T - temperatura powietrza
Wilgotność względna (%)
Wilgotność względna jest terminem używanym do opisania współczynnika ilości pary wodnej w powietrzu przy określonej temperaturze do maksymalnej ilości którą powietrze może utrzymać przy tej temperaturze.
Czujnik pojemnościowy i rezystancyjny to dwa najczęściej spotykane elektroniczne czujniki do pomiaru wilgotności. Czujniki pojemnościowe wykrywają wodę przez zadanie sygnału AC między dwiema płytkami i mierząc zmianę w pojemności spowodowaną przez ilość obecnej wody.
Punkt Rosy (°C)
Punkt rosy to temperatura przy której powietrze staje się nasycone kiedy zostaje schłodzone bez dodatkowej wilgoci lub zmiany ciśnienia. Każde dodatkowe chłodzenie spowoduje skraplanie, mgłę i rosę.
Punkt rosy jest obliczany z temperatury powietrza i wilgotności względnej, więc dla dokładnego pomiaru należy rozważyć dłuższy okres pomiaru temperatury powietrza i wilgotności względnej.
Naturalna temperatura termometru mokrego (°C)
Naturalna temperatura termometru mokrego jest wskazana przez zwilżony termometr umieszczony w strumieniu powietrza.
Temperatura termometru mokrego może być obliczona lub zmierzona za pomocą termometru, którego element pomiarowy jest owinięty w cienki mokry jedwab (muślin). Temperatura termometru mokrego określana jest przez pomiar stopniu ochłodzenia podczas parowania wilgoci z powierzchni (chłodzenie przez odparowanie). Temperatura mokrego termometru jest zawsze niższa od temperatury termometru suchego z wyjątkiem kiedy występuje 100% wilgotności względnej.
Temperatura promieniowania kuli poczernionej (°C)
Temperatura promieniowania kuli poczernionej jest wartością akceptowanego ciepła przez ciało stałe spowodowaną promieniowaniem bądź bezpośrednim oświetleniem albo gorącymi obiektami znajdującymi się w środowisku.
Na przykład kiedy Słońce zachodzi, możesz odczuwać chłód nawet gdy temperatura w danym momencie pozostała niezmieniona.
Wskaźnik WBGT (°C)
Wskaźnik WBGT (Wet Bulb Globe Temperature) to złożona temperatura używana do oszacowania oddziaływania na ludzi temperatury, wilgotności i promieniowania słonecznego. Używana przez higienistów przemysłowych (BHP), sportowców i wojsko do określenia właściwych poziomów wystawienia na wysokie temperatury.
Wskaźnik WBGT jest najpowszechniej stosowanym wskaźnikiem obciążenia termicznego zgodnym z normą ISO 7243. Urządzenia Metrela automatycznie obliczają wskaźnik pokojowy WBGT ze wzoru:
TWB – Temperatura termometru mokrego;
TG – Temperatura poczernionej kuli.
Prędkość przepływu (m/s)
Przepływ to odległość przemierzona przez jednostkę w czasie, zazwyczaj wyrażona w metrach na sekundę (m/s). Prędkość przepływu jest mierzona za pomocą anemometru cieplno-oporowego.
Wydatek (m3/h)
Mnożąc wartość przepływu przez kwadrat wielkości kanału, można określić objętość powietrza przepływającą przez punkt w tym kanale w jednostce czasu. Jednostką jest zazwyczaj metr sześcienny na godzinę (m3/h).
Wskaźnik PMV
PMV (Przewidywana wartość komfortu cieplnego) jest wskaźnikiem, który przewiduje średnią wartość ocen dużej grupy ludzi. Wskaźnik PMV jest obliczany automatycznie przez przyrządy Metrela ze zmierzonych wartości temperatury powietrza, średniej promieniowania cieplnego, wilgotności względnej, prędkości przepływu, rezystancji odzieży termicznej i tempa metabolizmu.
Wskaźnik PMV powinien mieścić się w granicach od -0.7 do 0.7 dla akceptowalnego środowiska termicznego w pomieszczeniach.
Wartości PMV
Wartość PMV | Skala uczucia termicznego |
3 do 2 | gorąco |
2 do 1 | ciepło |
1 do 0.7 | lekko ciepło |
0.7 do 0.7 | neutralnie |
-0.7 do -1 | lekko chłodno |
-1 do -2 | chłodno |
-2 do -3 | zimno |
Wskaźnik PPD (%)
PPD (Przewidywany procent niezadowolenia) jest wskaźnikiem, który przewiduje liczbę niezadowolonych osób z klimatu wewnętrznego w dużej grupie ludzi. Wskaźnik PPD powinien być mniejszy niż 15% dla akceptowalnego środowiska termicznego w pomieszczeniach. Wskaźnik PPD jest automatycznie pokazywany przez przyrządy Metrela.
Natężenie oświetlenia (Lux)
Natężenie oświetlenia to termin wyrażający gęstość strumienia świetlnego padającego na powierzchnię:
E = dF / dA
gdzie A to obszar oświetlonej powierzchni i F to strumień świetlny.
Powszechne poziomy natężenia oświetlenia w różnych warunkach:
Lumeny na metr kwadratowy (lm/m2 lub lux) | |
Samo światło słoneczne (maksimum) | 102.000 |
Studio telewizyjne | 25.000 |
Sam reflektor (maksimum) | 16.000 |
Dzień | 1.000 |
Wyświetlacz wewnątrz pomieszczenia | 1.000 |
Zalecane do czytania | 500 |
Miejsca publiczne w budynkach | 300 |
Blask Księżyca | 0.4 |
Światło gwiazd | 0.002 |
Luminancja (cd/m2)
Luminancja to wartość światła widzialnego opuszczającego punkt powierzchni w określonym kierunku, jednostką pomiaru jest kandela na metr kwadratowy (cd/m2).
Luminancja opisuje ilość światła, które przechodzi lub jest emitowane przez określoną powierzchnię i mieści się w zadanym kącie bryłowym. Jest to miara wrażenia wzrokowego, które odbiera oko ze świecącej powierzchni.
Sonda luminacji mierzy luminancję z różnych powierzchni. Krzemowa fotokomórka mierzy światło odebrane przez soczewki; dopuszczalny kąt wynosi 3.5°.
Średnice mierzonej przestrzeni dla różnych odległości sondy-powierzchni:
Odległość sondy do powierzchni (m) | Średnica mierzonej przestrzeni (mm) |
0.75 | 46 |
1 | 61 |
2 | 122 |
3 | 185 |
4 | 245 |
5 | 305 |
6 | 365 |
7 | 430 |
Kontrast Kontrast jest różnicą w kolorze i jasności obiektu i innych obiektów w tym samym polu widzenia.
Stężenie CO (ppm)
Tlenek węgla jest jednym z najbardziej dotkliwych zanieczyszczeń powietrza w pomieszczeniach. Jest bezbarwny, bezwonny, bez smaku i wysoce trujący. CO jest produktem ubocznym niepełnego spalania paliw kopalnych. Powszechnymi źródłami tlenku węgla są: dym papierosowy, grzejniki używające paliw kopalnych, uszkodzone instalacje centralnego ogrzewania i wydechy samochodowe. Pozbawiając mózg tlenu, wysokie stężenie tlenku węgla może prowadzić do nudności, pozbawienia przytomność i śmierci.
Akceptowalne poziomy CO:
Czasy uśrednione | Maksymalny pożądany poziom | Maksymalny dopuszczalny poziom | Maksymalny tolerowany poziom |
1 godzina | 13 ppm | 30 ppm | n/a |
8 godzin | 5 ppm | 13 ppm | 17,4 ppm |
Stężenie CO2 (ppm)
Dwutlenek węgla jest bezbarwnym, bezwonnym, bez smaku, niepalnym i “nie toksycznym” gazem, ok. 1.5 razy cięższy od powietrza, który jest głównie produkowany przez ludzi. Staje się toksyczny w wysokim stężeniu. 1% stężenia (10,000 ppm) mogą powodować u ludzi senność, stężenia od 7% do 10% powodują zawroty, bóle głowy, zaburzenia wzrokowe i słuchowe oraz mogą pozbawić przytomności w ciągu od kilku minut do godziny.
Zalecany poziom nie może przekraczać ok. 700 ppm na zewnątrz (1,000 ppm jest równe 0,1%)
Parametry dźwięku
Dźwięk jest zakłóceniem energii mechanicznej, która rozprzestrzenia się w przestrzeni jako fala. Dźwięk jest charakteryzowany przez właściwości fal dźwięku, takie jak częstotliwość, długość fali, okres, amplituda i przepływ albo prędkość.
Ciśnienie akustyczne to zmienne w czasie odchylenie od średniej wartości ciśnienia statycznego panującego w ośrodku, występujące podczas rozchodzenia się w nim fali akustycznej.
Ucho ludzkie potrafi wykryć dźwięki z szerokim zakresem amplitudy. Ciśnienie akustyczne jest często mierzone jako poziom dźwięku w skali logarytmicznej w decybelach (dB).
Poziom dźwięku (dB)
Od kiedy ucho ludzkie nie posiada płaskiej odpowiedzi widmowej, poziomy dźwięku są często częstotliwościowo ważone tak, że mierzony poziom będzie bliżej pasował otrzymanym poziomom.
- A-ważone próbuje dopasować odpowiedź ludzkiego ucha do szumu w jednostce dB(A).
- C-ważone jest użyte do mierzenia wartości szczytowych.

Analiza Oktaw 1/1 i 1/3
Oktawa jest to relacja dwóch dźwięków o stosunku częstotliwości akustycznych 2:1. Dla przykładu, 200 Hz jest oktawę wyżej niż 100 Hz; 400 Hz jest jedną oktawę wyżej niż 200 Hz.
Pasma oktaw są klasyfikowane zgodnie z ich geometryczną częstotliwością środkową opartych na miedzynarodowo ustandaryzowanym 1000 Hz punkcie początkowym. Pasmo 1000 Hz albo 1 kHz posiada limity około 707 i 1414 Hz.
Funkcja analizy częstotliwości (1/1 i/albo 1/3 analiza oktawy) jest zazwyczaj używana w momencie potrzeby polepszenia właściwości akustycznych pokoju lub przestrzeni pracowniczej. Wyniki analizy częstotliwości pokazują w której części spektrum akustycznego pochodzi szum i które elementy częstotliwości powinny zostać osłabione.
Analiza 1/1 oktawy
Bargraf częstotliwości z 9 belkami reprezentującymi dziewięć pasm oktaw od 31 Hz do 8000 Hz i szerokopasmowy bargraf dla pomiarów szerokiego pasma: 31-62-125-250-500-1000-2000-4000-8000.
Analiza 1/3 oktawy
Bargraf częstotliwości z 27 belkami reprezentującymi 27 tercjowych pasm oktawy od 25 Hz do 10000 Hz i szerokopasmowy bargraf dla pomiarów szerokiego pasma: 25-31-40-50-62-80-100-125-160-200-250-315-400-500-630-800-1000-1250-1600-2000-2500-3150-4000-5000-6300-8000-10000
Klasa 1 / Klasa 2
Przyrządy do pomiaru dźwięku, procesory i sondy są zaklasyfikowane jako Klasa 1 lub Klasa 2 zgodnie z osiągniętą dokładnością pomiarową. Przyrządy klasy 1 mogą być utworzone tylko przez połączenie sondy klasy 1 z procesorem klasy 1. Procesor klasy pierwszej powinien, co najmniej, pokrywać zakres od 45 Hz do 7,1 kHz w jednej trzeciej pasm oktawy. Procesor klasy 2 powinien, co najmniej, pokrywać ten sam zakres, lub od 45 Hz do 5,6 kHz w pasmach oktawy, zgodnie z ISO 9614.
