Historia serii mierników Metrel Eurotest
Produkowana przez słoweńską firmę Metrel seria mierników Eurotest służących do badania bezpieczeństwa instalacji elektrycznych niskiego napięcia, już od kilkunastu lat ugruntowuje swoją pozycję na światowych rynkach profesjonalnych przyrządów pomiarowych. Początki serii Eurotest (chociaż nie są to pierwsze przyrządy wielofunkcyjne firmy Metrel) sięgają wprowadzonego na rynek w 1999 roku przyrządu MI 2086 Eurotest 61557 (oficjalna premiera na targach Elektronika 1999 w Ljubljanie). Miernik ten pozwalał na bardzo szybkie wykonanie kilku typów pomiarów za pomocą jednego przyrządu.
Dodając do tego fakt, że był to miernik o bardzo dużej wytrzymałości mechanicznej - spotkał on się z bardzo dobrym przyjęciem Klientów na całym świecie - w tym również w Polsce. Można powiedzieć, że do dziś przyrząd ten jest miernikiem wręcz kultowym jeśli chodzi o wykonywanie pomiarów instalacji elektrycznych. Gwałtownie postępujący w ostatnim czasie postęp technologiczny nie omija branży pomiarowej - cały czas odkrywane są rozwiązania, które pozwalają na wprowadzanie co raz to nowych ulepszeń produktów. Konkurencja na rynku oraz Klienci - operatorzy przyrządów, wymuszają na producentach stałe ulepszanie produktów tak, aby mierzyły one szybciej, dokładniej i posiadały dodatkowe funkcje, np. ułatwiające obróbkę danych pomiarowych.
Wprowadzanie do przyrządów nowinek technicznych bywa jednak kosztowne i przekłada się na cenę przyrządu. Mając na uwadze, że nie każdy pomiarowiec dysponuje budżetem pozwalającym na zakup najnowocześniejszego przyrządu, firma Metrel po premierze przyrządu MI 2086 Eurotest 61557 stopniowo wprowadzała na rynek inne modele z rodziny Eurotest. W ten sposób przez lata udało się stworzyć całą gamę przyrządów pomiarowych, z których można wybrać odpowiednie rozwiązanie w adekwatnej do oferowanych funkcjonalności i konkurencyjnej na rynku cenie.
Na tę chwilę (2016) na rynku polskim dostępnych jest 10 modeli Eurotestów. Są to przyrządy MI 3125 EurotestCOMBO, MI 3100SE EurotestEASI, MI 3102BT EurotestXE, MI 3102H BT EurotestXE 2,5 kV, dwa modele dedykowane instalacjom fotowoltaicznym (MI 3108 EurotestPV oraz MI 3109 EurotestPV Lite) oraz dwa najnowsze modele, które szerzej opisane zostaną w dalszej części niniejszego artykułu czyli Metrel MI 3152 EurotestXC oraz Metrel MI 3152H EurotestXC 2,5kV.

Wszystkie te przyrządy powstały w oparciu o kilkudziesięcioletnie doświadczenia słoweńskiej firmy (będącej spadkobiercą technologicznym jugosłowiańskiej marki Iskra) w produkcji aparatury pomiarowej do przeróżnego typu zastosowań. Każdy z obecnie produkowanych w serii Eurotest mierników, pozwala na wykonywanie wszystkich podstawowych odbiorczych i okresowych pomiarów instalacji elektrycznych niskiego napięcia czyli: pomiaru rezystancji izolacji, pomiaru ciągłości połączeń ochronnych i wyrównawczych, pomiaru impedancji pętli zwarcia (bez wyzwolenia wyłącznika różnicowo-prądowego) oraz pomiaru rezystancji uziemienia.
Dodatkowo każdy z przyrządów ma wbudowane tabele charakterystyk wybranych zabezpieczeń nadprądowych oraz norm, pozwalające miernikowi automatycznie oceniać wyniki pomiarowe w oparciu o wybrane przez użytkownika parametry.
Poszczególne przyrządy oraz ich funkcjonalności opisane są na naszej stronie. W dalszej części artykułu skupimy się na prezentacji dwóch najnowszych przyrządów z rodziny Eurotest czyli MI 3152 EurotestXC oraz MI 3152H EurotestXC 2,5kV.
Nowe przyrządy w serii - MI 3152 EurotestXC oraz MI 3152H EurotestXC 2,5kV - Następcy legendarnego modelu Eurotest 61557
W 2016 roku firma Metrel oficjalnie wypuściła na rynek serię przyrządów pomiarowych, których obsługa oparta jest o zupełnie nowy interfejs graficzny. Nowe mierniki zostały wyposażone w duże, kolorowe, dotykowe wyświetlacze, co w połączeniu z intuicyjnym i przejrzystym menu skraca czas potrzebny na wybranie funkcji pomiarowej oraz ustawienie parametrów pomiarów - do absolutnego minimum. Rewolucja w obsłudze przyrządów pomiarowych objęła również serię Eurotest. Zaprezentowane zostały dwa nowe mierniki o oznaczeniach - MI 3152 EurotestXC oraz MI 3152H EurotestXC 2,5kV - są one rozszerzonymi wersjami modeli odpowiednio MI 3102BT EurotestXE oraz MI 3102H BT EurotestXE 2,5kV.
Pozwalają wykonywać pomiar rezystancji izolacji napięciem stałym do 1000V (model MI 3152H EurotestXC 2,5 kV do 2500V wraz z obliczaniem współczynnika PI oraz DAR), pomiar impedancji linii zasilającej (L-N, L-L) oraz impedancji pętli zwarcia (L-PE) bez wyzwolenia wyłącznika różnicowo-prądowego RCD (po zastosowaniu przystawki także pomiar silnoprądowy z rozdzielczością rzędu miliohmów), pomiar spadku napięcia, pomiar ciągłości połączeń ochronnych i wyrównawczych, pomiar parametrów wyłączników różnicowo-prądowych (RCD) wraz z trybem automatycznego badania tych wyłączników, pomiar rezystancji uziemienia metodą 3-przewodową oraz metodą 2-cęgową, pomiar rezystywności gruntu, pomiar napięcia i częstotliwości sieciowej, sprawdzenie kolejności następstwa faz, pomiar prądu i mocy za pomocą cęgów, pomiar natężenia oświetlenia za pomocą przystawki luksometrycznej oraz pomiary dedykowane sieciom w układzie IT (tylko model MI 3152 EurotestXC).
Wszystkie te funkcje można znaleźć również w innych przyrządach serii Eurotest, ale dwa nowe modele wyróżniają się zupełnie nowym interfejsem, całkowicie przebudowaną strukturą pamięci oraz zupełnie nowym systemem zarządzania pomiarami i zapisywanymi danymi czyli funkcjami znacznie usprawniającymi korzystanie z miernika.

Całkowicie nowy interfejs użytkownika
W porównaniu do poprzedniej generacji mierników z serii Eurotest nowe przyrządy wyposażone zostały w kolorowy, dotykowy ekran o przekątnej 4,3 cala - dzięki czemu ich obsługa jest jeszcze szybsza i bardziej intuicyjna niż w poprzednich modelach. Jeśli obsługa przyrządu przy użyciu ekranu dotykowego staje się kłopotliwa - w dalszym ciągu istnieje możliwość tradycyjnej obsługi za pomocą przycisków na panelu przednim.
Nowy interfejs użytkownika umożliwia bardzo szybki wybór odpowiedniego pomiaru i ustawienie jego parametrów. Dostępne są różne tryby wyboru odpowiedniej funkcji pomiarowej - użytkownik dzięki dotykowemu ekranowi w szybki i intuicyjny sposób może wybierać, np. spośród grupy podobnych pomiarów czy ostatnio używanych funkcji pomiarowych. Takie rozwiązanie pozwala użytkownikowi dopasować obsługę miernika do swoich potrzeb czy nawyków.
Rewolucyjny system zarządzania strukturą pamięci
Kolejną absolutną nowością jest specjalnie zaprojektowany system przygotowywania pomiarów oraz archiwizacji danych. Struktura pamięci zastosowana w przyrządach EurotestXC w formie wielopoziomowego “drzewa” znana była użytkownikom serii Eurotest od dawna - bo już od modelu MI 2086 Eurotest 61557. Absolutną nowością (nie tylko w miernikach firmy Metrel - ale ogólnie na rynku tego typu przyrządów) jest natomiast możliwość zaawansowanej edycji struktury pamięci z poziomu przyrządu pomiarowego. Użytkownik ma możliwość dodawania/usuwania/edycji elementów struktury, ustawiania szczegółowych opisów tych elementów, dodawania do nich pomiarów wraz z ustawianiem parametrów - bez konieczności podłączania przyrządu do komputera PC!
Oczywiście stworzenie, a następnie przesłanie do pamięci przyrządu kompletnej struktury odzwierciedlającej badaną instalację - w dalszym ciągu możliwe jest z wykorzystaniem dedykowanego oprogramowania Metrel Electrical Safety Manager (MESM). Gdyby jednak w trakcie pomiarów użytkownik chciał ingerować w przesłaną wcześniej strukturę - w najnowszych przyrządach EurotestXC nie ma z tym żadnego problemu.
Nowy system zarządzania pomiarami w praktyce czyli oszczędność czasu na miejscu wykonywania pomiarów
Znacznie rozszerzona w stosunku do poprzednich przyrządów z serii Eurotest struktura pamięci, umożliwia zarządzanie pomiarami oraz ich wynikami na kilka sposobów.
Pierwszy z nich to tradycyjne tworzenie struktury pomiarowej za pomocą oprogramowania (obecnie jest to oprogramowanie Metrel Electrical Safety Manager (MESM) w wersji Basic lub Advanced - wcześniej Eurolink w wersji PRO oraz PRO Plus). W nowym programie znacznie rozszerzono możliwość opisu obiektów struktury. W prosty sposób użytkownik może dodać takie informacje jak, np. szczegółowa lokalizacja punktu pomiarowego, szczegółowe parametry techniczne czy nawet datę budowy, przebudowy lub remontu mierzonego obiektu.
Całkowitą nowością jest natomiast możliwość przypisania każdemu elementowi struktury parametrów pomiarów, które użytkownik zamierza wykonać w danej lokalizacji wraz z dokładnymi parametrami tych pomiarów. Dzięki temu użytkownik, znając topologię badanej instalacji, jest w stanie przygotować strukturę pomiarową przed wejściem na obiekt - skracając na miejscu do minimum czas potrzebny na wykonanie pomiarów.
Przykładowo, użytkownik wie, że ma do zbadania 3 pomieszczenia biurowe o nazwach Pokój 101, Pokój 102, Pokój 103. W każdym pokoju ma do zbadania pod kątem samoczynnego wyłączenia zasilania - 3 gniazda jednofazowe zabezpieczone jednopolowym wyłącznikiem nadprądowym o charakterystyce B16 oraz 2 wypusty oświetleniowe zabezpieczone jednopolowym wyłącznikiem nadprądowym o charakterystyce B10. Wszystkie gniazda zasilane są ze znajdującej się na korytarzu rozdzielnicy RG1 i oprócz wymienionych zabezpieczeń nadprądowych są chronione grupowo wyłącznikami różnicowo-prądowymi (RCD) typu AC o znamionowym prądzie upływowym 30mA, które też muszą zostać przebadane. W takim przypadku - za pomocą oprogramowania MESM użytkownik może stworzyć gotową strukturę pamięci zawierającą rozdzielnicę główną RG1 usytuowaną w korytarzu. Do rozdzielnicy użytkownik może dodać jej dokładny opis wraz z dokładnymi parametrami technicznymi czy komentarzem. Do stworzonej w strukturze pomiarowej rozdzielnicy użytkownik może następnie przypisać wyłączniki różnicowo-prądowe i już na etapie projektowania (co jest absolutną nowością na rynku!) z poziomu oprogramowania dodać pomiar (wraz z wszystkimi parametrami), który będzie chciał wykonać będąc na obiekcie czyli, np. automatyczny test wyłącznika RCD typu AC o znamionowym prądzie upływu 30mA. Po przesłaniu struktury do przyrządu wystarczy w momencie przeprowadzania pomiarów wybrać z organizera pamięci odpowiedni pomiar przypisany do danego elementu struktury i uruchomić go za pomocą jednego klawisza - jako że wszystkie parametry określone zostały wcześniej - miernik przystąpi do pomiaru, a wynik zostanie automatycznie oceniony w oparciu o wybraną w ustawieniach normę oraz wprowadzone wcześniej parametry, a następnie zapisany w odpowiedniej lokalizacji. Dzięki temu rozwiązaniu użytkownik zaoszczędza cenny czas potrzebny na ustawienie parametrów pomiarowych oraz wybór lokalizacji w strukturze - do której ma być zapisany wynik pomiaru. Jest to szczególnie ważne w trakcie wykonywania pomiarów na badanym obiekcie, jeśli użytkownik z różnych względów dysponuje ograniczonym czasem na ich wykonanie.
Analogicznie dla opisywanego przykładu wygląda sytuacja podczas pomiaru skuteczności ochrony przeciwporażeniowej poprzez samoczynne wyłączenie zasilania czyli pomiaru impedancji pętli zwarcia w obwodach oświetleniowych oraz zasilających pokoi biurowych. Użytkownik może stworzyć strukturę pomiarową podzieloną na poszczególne pokoje - zawierającą gniazda oraz wypusty oświetleniowe, a następnie przypisać tym punktom odpowiednie pomiary czyli, np. pomiar impedancji pętli zwarcia bez wyzwolenia wyłącznika RCD dla punktu odbiorczego zabezpieczonego wyłącznikiem nadprądowym o charakterystyce B16. Po przesłaniu struktury do miernika MI 3152 lub MI 3152H, podobnie jak w przypadku opisywanych wyżej badań wyłączników RCD - pomiar impedancji pętli zwarcia w konkretnym punkcie pomiarowym może być uruchomiony za pomocą jednego przycisku, oceniony przez miernik zgodnie z ustawionymi wcześniej parametrami i zapisany automatycznie w odpowiedniej lokalizacji. Tu ponownie użytkownik zyskuje czas potrzebny na ustawienie parametrów pomiarowych oraz wybranie odpowiedniej lokalizacji do zapisu wyników pomiarowych.
Czasami jednak użytkownik spotyka się z sytuacją, w której stworzona wcześniej struktura nie jest do końca zgodna z instalacją zastaną na miejscu pomiaru - w takim wypadku struktura pomiarowa może być bez problemu edytowana z poziomu interfejsu użytkownika. Adekwatnie jeśli użytkownik nie ma dostępu do komputera PC - całą strukturę pomiarową może utworzyć z poziomu interfejsu użytkownika, co prawda jest to trochę mniej komfortowe i bardziej czasochłonne - ale nowy interfejs użytkownika umożliwia też taką opcję.

Nowe oprogramowanie dla nowych przyrządów pomiarowych - Metrel Electrical Safety Manager
Jak wspomniano wcześniej - nowe przyrządy Metrel MI 3152 oraz MI 3152H współpracują z całkowicie nowym oprogramowaniem Metrel Electrical Safety Manager (MESM). W stosunku do poprzedniej odsłony oprogramowania mierników serii Eurotest czyli aplikacji Eurolink PRO zostało ono odświeżone graficznie, dodano kilka nowych funkcji - zachowując jednocześnie prostotę, intuicyjność i przejrzystość obsługi znaną z poprzedniej wersji.
Zgodnie z nową polityką firmy Metrel nowe oprogramowanie jest już dedykowane całej gamie nowych przyrządów takich jak (oprócz przyrządów do badania bezpieczeństwa instalacji elektrycznych niskiego napięcia), np. testery maszyn, rozdzielnic i urządzeń elektrycznych, PAT testery itd.
Nowe oprogramowanie umożliwia tworzenie struktury pomiarowej i przesyłanie jej do pamięci przyrządu, a także obróbkę danych pomiarowych. Oprogramowanie dostępne jest w dwóch wersjach - Basic oraz Advanced. Za pomocą Metrel Electrical Safety Manager użytkownik może wykorzystać zapisane w pamięci przyrządu wyniki na 3 sposoby: wydrukować je w formie spisu (wersja Basic oraz Advanced), wyeksportować je do formatu MS Excel lub XML (tylko wersja Advanced), lub stworzyć kompletny raport pomiarowy (tylko wersja Advanced). Za pomocą oprogramowania MESM możliwe jest także uaktualnianie wewnętrznego oprogramowania przyrządu tzw. firmware’u. Jest to także nowość w porównaniu do poprzednich mierników z serii Eurotest - gdzie aktualizacja firmware’u wymagała wizyty z przyrządem w serwisie. Dzięki takiemu rozwiązaniu - przyrząd może być stale ulepszany przez producenta, a użytkownik może samemu instalować aktualizacje w dogodnym dla siebie momencie bez konieczności zostawiania miernika u dystrybutora. Podobnie sytuacja ma się z samym oprogramowaniem Metrel Electrical Safety Manager, które również użytkownik może sam sobie aktualizować, a co za tym idzie bez zbędnej zwłoki korzystać z ewentualnych poprawek lub ulepszeń oprogramowania.

Wyposażenie standardowe przyrządów MI 3152 EurotestXC oraz MI 3152H EurotestXC 2,5 kV w zależności od wersji oraz wyposażenie opcjonalne
Wyposażenie standardowe przyrządów zarówno MI 3152 jak i MI 3152H pozwala na wykonanie wszystkich podstawowych pomiarów przy okazji wykonywania odbiorczych lub okresowych badań instalacji elektrycznych niskiego napięcia.
Jeśli chodzi o miernik MI 3152 sprzedawany jest on w 3 wersjach wyposażenia: standardowej (ST), europejskiej (EU) oraz dostępnej tylko na rynku polskim wersji podstawowej - do której dodatkowo dołączono oprogramowanie w wersji Advanced (ST+MESMA).
W skład wyposażenia wersji ST przyrządu MI 3152 EurotestXC wchodzą: przyrząd MI3152, sonda Commander (sonda do pomiaru na gniazdach jednofazowych z przyciskami do zdalnego sterowania przyrządem), standardowy przewód trójżyłowy do wykonywania wszystkich typów pomiarów, 3 końcówki ostrzowe, 3 końcówki krokodylowe, zestaw do pomiaru uziemień, zasilacz, 6 szt. akumulatorów AA, przewody do komunikacji z komputerem poprzez porty RS232 lub USB, futerał, oprogramowanie MESM w wersji BASIC, instrukcja obsługi oraz świadectwo wzorcowania.
Wersja ST+MESMA zawiera to samo co wersja ST, a dodatkowo oprogramowanie w wersji Advanced.
Wersja EU zawiera to samo co wersja ST, a dodatkowo cęgi A 1018 oraz A 1019 - umożliwiające pomiar prądu, mocy, energii, harmonicznych prądu oraz rezystancji uziemienia metodą 2-cęgową.
Miernik MI 3152H EurotestXC 2,5kV sprzedawany jest w dwóch wersjach wyposażenia - standard (ST) oraz wyłącznie na polskim rynku (podobnie jak MI 3152) w wersji ST+MESMA.
Wersja ST zawiera: przyrząd MI3152, sondę Commander, standardowy przewód trójżyłowy do wykonywania wszystkich typów pomiarów oprócz rezystancji izolacji napięciem 2500V, przewód dwużyłowy dedykowany do pomiarów rezystancji izolacji napięciem 2500V, 4 końcówki ostrzowe, 4 końcówki krokodylowe, zestaw do pomiaru uziemień, zasilacz, 6 szt. akumulatorów AA, przewody do komunikacji z komputerem poprzez porty RS232 lub USB, futerał, oprogramowanie MESM w wersji BASIC, instrukcja obsługi oraz świadectwo wzorcowania.
Wersja ST+MESMA zawiera to samo co wersja ST, a dodatkowo oprogramowanie w wersji Advanced. Oprócz wyposażenia standardowego do obu mierników dostępna jest cała paleta narzędzi opcjonalnych - m.in. wspomniane cęgi pomiarowe, adapter ułatwiający wykonywanie pomiarów na gniazdach trójfazowych, sonda luksometryczna czy elektrody do pomiaru rezystancji ścian i podłóg - które znacząco rozszerzają funkcjonalność przyrządów pomiarowych.
Podsumowanie
Wprowadzone niedawno na rynek przyrządy pomiarowe MI 3152 EurotestXC oraz MI 3152H EurotestXC 2,5kV firmy Metrel kontynuują tradycję niezawodnych przyrządów pomiarowych słoweńskiego producenta. Zastosowane nowinki techniczne takie jak kolorowy, dotykowy ekran umożliwiający zastosowanie całkiem nowego interfejsu użytkownika oraz nowego typu zarządzania strukturą pamięci znacznie skracają czas potrzebny na obsługę przyrządu podczas wykonywania pomiarów.
Wykonywanie pomiarów odbiorczych oraz okresowych instalacji elektrycznych niskiego napięcia staje się jeszcze prostsze i szybsze - a dzięki nowemu oprogramowaniu dane pomiarowe mogą być obrobione w sposób jeszcze bardziej przyjazny użytkownikowi. Oba przyrządy dostępne są obecnie w promocji sprawiającej, że stosunek ceny do możliwości i jakości urządzenia jest na poziomie gwarantującym konkurencyjność na polskim rynku profesjonalnych przyrządów pomiarowych.
Mgr inż. Tomasz Lipiński